چشم به راه

پاسخ تکمیلی
کسانی که می گویند نهضت آن حضرت بر پایه معجزه است، اشكالات متعددي بر سخنانشان وارد است از جمله:
1. اعتقاد به اعجاز‌آميز بودن نهضت امام مهدي(عج) اعتقادي بر خلاف اصل و روال طبيعي است
2. اين ديدگاه، با محتواي پاره‌اي از آيات قرآن كريم نيز ناسازگار است.[رعد 11]
3. اگر ما به اعجازي بودن حركت امام مهدي(عج) معتقد باشيم، براي اين سؤال اساسي كه چرا غيبت آن حضرت، صدها سال به طول انجاميده است، پاسخي نخواهيم داشت.
البته تذكر اين نكته ضروري است كه عادي دانستن نهضت امام مهدي(عج) به معناي نفي امدادهاي غيبي نيست؛ چرا كه بي‌گمان، آن حضرت از آغاز تا سرانجام حركت الهي خود، به وسيله امدادهاي ويژه الهي، تأييد و مساعدت خواهند شد و اين موضوع، از روايات متعددي به دست مي‌آيد.
لزوم تأييد حركت‌هاي الهي، توسط امدادهاي غيبي و عوامل فوق طبيعي خود، يكي از قوانين حاكم بر هستي است. خداوند، اراده كرده است افراد يا اجتماعاتي را كه با نياتي زلال در مسير كمال، گام بر مي‌دارند، در شرايط بحراني با نيروهاي پيدا و پنهان خود ياري كند؛ از اين رو نمي‌توان به استناد احاديثي كه از تأييد شدن امام مهدي(عج) به وسيله فرشتگان و ساير نيروهاي فوق طبيعي سخن مي‌گويند، غيرعادي و معجزه‌آسا بودن نهضت آن حضرت را برداشت كرد؛ چرا كه اين احاديث، ناظر به موارد خاصي و جزئي‌اند. تفاوت، بسيار است ميان اين‌كه نهضت امام مهدي(عج) را از اساس، معجزه‌گونه تفسير كنيم يا اين‌كه معتقد باشيم جريان انقلاب جهاني آن حضرت، از روال عادي و طبيعي برخوردار است و امدادهاي غيبي، در موارد خاص، آن را تأييد مي‌كنند.
@chashmbe_rah

پاسخ تفصیلی
امّا اين‌كه به حكم ضرورت، مسأله مهدويت در زندگي انساني براساس حكمت الهي، نهادينه شده و امري است كه به طراح نظام هستي باز مي¬گردد و اختيار انساني در آن نقشي ندارد، امام آمدني است؛ يعني پس از آن كه تمام اراده¬هاي انساني، دست به دست هم داد و مردم، از سر اضطرار و آمادگي، در جست¬وجوي آن مهدي موعود برآمدند، آن گاه خداي متعال، براساس حكمت و مصلحتي كه همواره در كار نظام هستي و تدبير الهي بوده است، اراده مي¬فرمايد و ظهور را رخصت مي¬دهد.
البته شكي نيست كه زمينة اذنِ ظهور از سوي خداي متعال، در اختيار انساني است؛ ولي اصلِ اذنِ الهي، از اختيار آدمي بيرون است و بايد دعا و ندبه کرد، تا خداي متعال امر به ظهور کند. بر اساس سنّت قرآني، هر گاه اضطرار آدمي به غايت خود رسيد، بدون ترديد، اجابت الهي به دنبال آن خواهد آمد.

. «أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاء الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قَلِيلاً مَّا تَذَكَّرُونَ»، نمل ۶۲
@chashmbe_rah

پاسخ تکمیلی

غيبت، امري است كه سير حركت انسان‌ها، آن را ناگزير كرده است و در اين فرايند بايد به گونه‌اي برنامه‌ريزي مي‌شد تا جامعه شيعه، با كمترين مشكل بتواند پذيراي آن باشد؛ از اين رو امامان(ع) از يك سو، راه‌هاي فهم احكام را به شاگردان مي‌آموختند تا بتوانند احكام دين را در حد توان از منابع، استنباط و استخراج كنند و مردم را نيز به آموختن از عالمان و رجوع به آن‌ها فرامي‌خواندند و از سوي ديگر با برقراري نهاد وكالت، مردم را به رجوع به وكيلان دعوت كردند. در همين راستا، امام هادي(ع) و امام عسكري(ع) ارتباط مستقيم خود را كمتر كردند و در مواردي از پشت پرده، پرسش‌ها را پاسخ مي‌دادند، تا مردم به نديدن امام عادت كنند. به دنبال آن غيبت صغرا مدتي پيش بيني شد تا مردم به واسطة نواب خاص، برخي مسائل مورد نياز را بپرسند و در ضمن آن، رجوعِ هميشگي به نايبان را فرا‌بگيرند.

رك: كتاب الغيبة، شيخ طوسي؛ تاريخ عصر غيبت، پورسيد آقايي؛ اصول عقايد، آيت‌الله مصباح يزدي؛ دادگستر جهان، آيت الله ابراهيم اميني.
@chashmbe_rah