مجمع البیان

قسمــــت چهارم آیــــات★

📗«وَ قَدْ قَدَّمْتُ إِلَیْکُمْ بِالْوَعِیدِ»
یعنی: در دنیا که جای تکلیف بود به شما گفتم ولی اعتنا نکردید، و با دستور من مخالفت کردید.
📗«مٰا یُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَیَّ»
یعنی: آنچه را که در دنیا به شما گفتم که هر کس را منکر می‌شود و پیامبرانم را تکذیب کند، و با فرمان من مخالفت نماید، عذاب خواهم نمود، این گفتار به چیز دیگری تبدیل نخواهد یافت، و بر خلاف آن نخواهد شد.
📗«وَ مٰا أَنَا بِظَلاّٰمٍ لِلْعَبِیدِ»
یعنی: من در مجازات هیچکس نسبت باو ستم نمیکنم، بلکه او با ارتکاب گناهان بخویشتن ظلم میکند، و اینکه گفته است (ظلام) از باب مبالغه است، به منظور رد کسی که ظلم را بخداوند بزرگ و مقدس نسبت داده است.
📗«یَوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلَأْتِ»
یوم، متعلّق است به (مٰا یُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَیَّ.. )
✍بعضی گفته اند: متعلّق است به مقدّر کهع تقدیر آن عبارت است از (اذکر یا محمّد ذلک الیوم الّذی یقول اللّٰه فیه لجهنّم هل امتلأت من کثرة ما ألقی فیک من العصاة)؟ «وَ تَقُولُ»، جهنّم می‌گوید:
📗«هَلْ مِنْ مَزِیدٍ»
👳‍♂انس گوید: یعنی جهنّم بیشتر مطالبه می‌کند، مجاهد گوید: اینجا هل من مزید به معنی کفایت است، یعنی دیگر برای پر شدن جهنّم ظرفیّت اضافی باقی نمانده است، و بر این قول دلالت دارد آیه (لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَ النّٰاسِ أَجْمَعِینَ) [سوره سجده، آیه: ۱۳. ]

📌و در باره وجه اوّل گفته شده است: این گفتار از جهنّم پیش از وارد شدن تمام اهل جهنّم در آتش است.
📌و نیز می‌تواند به آن معنی باشد که جهنّم خواستار تعداد بیشتری از گناه- کاران شده است، بر این اساس که بر ظرفیّتش افزوده شود، همان گونه که در روایت آمده است روز فتح مکّه از پیامبر خدا (ص) پرسیدند: آیا به منزل خودت وارد نمی شوی؟ حضرت در پاسخ فرمودند: آیا عقیل برای ما خانه ای باقی گذاشته است؟ چون هنگامی که بنی هاشم از مکّه به سوی مدینه هجرت نمودند، عقیل خانه‌های بنی هاشم را فروخته بود، بنا بر این معنی می‌شود: آیا چیزی اضافه مانده است.
✍امّا سخنی که از زبان جهنّم آمده است، در باره آن چند وجه گفته شده است:
💠۱-این جمله به صورت یک مثل آمده است، یعنی: جهنّم از نظر وسعت و عظمت مانند یک موجود دارای نطق است که هر گاه به او گفته شود: آیا پر شده ای؟ گوید: پر نشده‌ام و هنوز گنجایش بسیاری دارم، و مانند آن است گفته عنتره:
فازور من وقع القنا بلبانه
و شکا الی بعبرة و تحمحم
📌یعنی: (مرکب سواری من برگشت و از تیری که به سینه اش نشسته بود با اشک چشم و زمزمه ای که سر می‌داد به من شکایت نمود)
[شاهد بر سیر این است که شاعر در شعر خود زبانحال مرکب سواری را به شکایت تعبیر نموده است، همانگونه که در قرآن زبانحال جهنّم بیان شده است، در شعر بعدی نیز شاهد بر سر نقل زبانحال است. ]

و شاعر دیگر می‌گوید:
(امتلأ الحوض و قال قطنی
مهلا رویدا قد ملأت بطنی)
📌یعنی: (حوض پر شده گفت: مرا بس است، مهلتی دیگر بس است که شکم خود را پر نموده ام).
💠۲-آنکه خداوند برای جهنّم وسیله نطق خواهد آفرید و روز قیامت به سخن خواهد آمد، و این قابل انکار نیست، زیرا همان خدایی که دستها و اعضاء و پوست بدن انسان را به زبان آورد، قدرت دارد که جهنّم را نیز به سخن آورد.
💠۳-جمله این خطاب باشد به موکّلین بر جهنّم که خداوند می‌خواهد از آنان اقرار بگیرد، و از آنان می‌پرسد آیا جهنّم پر شده است؟
✍موکّلین جهنّم در پاسخ می‌گویند: بلی دیگر جایی برای افزودن نمانده است، تا خداوند به راستی وعده خداوند پی ببرند [آنجا که وعده فرموده است: (لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَ النّٰاسِ أَجْمَعِینَ) سوره هود، آیه: ۱۱۹ یعنی: (حتما جهنّم را از جنیّان و مردم همگی پر خواهم نمود) ]

📌 و این سخن از حسن است و حسن میگوید:
(هَلْ مِنْ مَزِیدٍ)؟ بمعنی: (ما من مزید است) مانند آنجا که می‌فرماید: (هَلْ مِنْ خٰالِقٍ غَیْرُ اللّٰهِ) [سوره فاطر، آیه: ۳]
که به معنی: (لا من خالق غیر اللّٰه) است، و این گفته نیز از واصل بن عطاء، و عمرو بن عبید می‌باشد.

#تمام_
🆔 @majmoolbayan

تفسیر_صفحه به صفحه_ریپلای شده👆
_

قسمــــت سوم آیــــات★

📗«وَ قٰالَ قَرِینُهُ»
👳‍♂حسن گفته است: قرین فرشته شاهد اعمال انسان است، و همین معنی نیز از امام باقر و امام صادق (ع) روایت شده است.
✍از مجاهد نقل شده است منظور از این قرین همان شیطانی است که بر او گمارده شده است.
✍بعضی هم گفته اند: منظور از قرین همنشین او است از انسانها.
📗«هٰذٰا مٰا لَدَیَّ عَتِیدٌ»
اگر منظور از قرین فرشتۀ شاهد باشد معنی این است: این حساب او است که نزد من در این پرونده آماده است، یعنی به پروردگارش می‌گوید: مرا بر او موکل ساخته بودی اینک اعمال او را که نوشته‌ام نزد من حاضر است.
📌و اگر منظور از قرین شیطان یا همنشین انسی باشد معنی این است این عذاب نزد من حاضر است و به سبب گناهانی که انجام داده‌ام برایم فراهم آمده است.
📗«أَلْقِیٰا فِی جَهَنَّمَ کُلَّ کَفّٰارٍ عَنِیدٍ»
این خطاب به خازن جهنّم است.
👳‍♂زجاج گوید: خطاب به دو فرشته موکّل بر انسان است که سائق و شهید می‌باشند، و آنچه در این باره آمده است یادآور شدیم.
👳‍♂ابو القاسم حسکانی با اسناد خود از اعمش روایت کرده است که گفت:
ابو المتوکّل ناجی از ابی سعید خدری روایت کرده است که رسول خدا (ص) فرمود:
✍(هنگامی که روز قیامت می‌شود خداوند به من و به علی می‌فرماید: القیا فی النّار من... یعنی: دشمنان خود را به جهنّم اندازید، و دوستان خود را وارد بهشت سازید، و این معنای أَلْقِیٰا فِی جَهَنَّمَ کُلَّ کَفّٰارٍ عَنِیدٍ... ) و عنید کسی است که از حق و رشد روی گردان شده است.
📗«مَنّٰاعٍ لِلْخَیْرِ»
یعنی: مانع نیکیها است که خداوند فرمان داده است ثروت- گذاشته اند آنست که در عذاب جهنم این شیطان هم قرین انسان خواهد بود.
✍بعضی هم گفته اند: منظور از این قرین انسان است و آنان عبارتند از علمای فاسد و پیروانشان. [شواهد التنزیل حسکانی ج ۲ ص ۱۸۹ در دنباله حدیث آمده است که (ابو حنیفه بقوم گفت: برخیزید دیگر از این محکمتر چیزی نخواهد آمد)]

📗«رَبَّنٰا مٰا أَطْغَیْتُهُ»
شیطان گوید: خدایا من او را گمراه نساخته و او را با بی میلی وادار به طغیان نساخته ام، یعنی: من او را عصیانگر نکرده ام.
های خود را در راه او خرج کنیم.
📗«مُعْتَدٍ»
ستمگر متجاوزی که از حدود الهی تجاوز نماید.
📗«مُرِیبٍ»
یعنی: در وجود خدا و آنچه که از طرف او نازل شده است شک می‌کند.
✍بعضی گفته اند یعنی: متّهم است و با انجام کارهایی مورد سوء ظن قرار می- گیرد، مانند شخص مورد ملامت که کارهایی انجام می‌دهد، و به خاطر آن کارها ملامت می‌گردد.
✍بعضی گفته اند: این آیه در باره ولید بن مغیره نازل شده است، چون فرزندان برادرش در باره اسلام آوردن با او مشورت کرده بودند، که ولید آنان را از اسلام آوردن مانع شد، بنا بر این منظور از خیر اسلام خواهد بود.
📗«اَلَّذِی جَعَلَ مَعَ اللّٰهِ إِلٰهاً آخَرَ»
که بتها را با خدا شریک دانسته است.
📗«فَأَلْقِیٰاهُ فِی الْعَذٰابِ الشَّدِیدِ»
و این قسمت تأکید قسمت قبلی است، مثل، اینکه گفته است آنچه را که بشما گفته‌ام عمل کنید که او مستحق عذاب است.
📗«قٰالَ قَرِینُهُ»
از ابن عباس و قتاده و مجاهد نقل شده است که منظور از قرین شیطانی است که او را گمراه ساخته است، و علت آنکه نام آن شیطان را قرین ...(در نسخه الکترونیکی چاپ نشده)...
📗«وَ لٰکِنْ کٰانَ فِی ضَلاٰلٍ»
و از ایمان گمراه بود.
📗«بَعِیدٍ»
یعنی با انتخاب راه بد طغیان نمود، و مثل این آیه است آنجا که آمده است (وَ مٰا کٰانَ لِی عَلَیْکُمْ مِنْ سُلْطٰانٍ إِلاّٰ أَنْ دَعَوْتُکُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِی).
📗«قٰالَ»
خداوند بزرگ میفرماید:
📗«لاٰ تَخْتَصِمُوا لَدَیَّ»
یعنی: بعضی از شمار با بعض دیگر نزد من نزاع نکنید.
#ادامه_دارد
🆔 @majmoolbayan

تفسیر_صفحه به صفحه_ریپلای شده👆
_

قسمــــت دوم آیــــات★

📌باز شعر دیگری سروده می‌گوید:
(خلیلیّ قوما فی عطالة فانظروا
أنارا تری من نحو ما بین أم برقا [عطاله کوهی است بلند در سوده از دیار بنی سعد، و در لسان العرب بدین شکل آمده است: (أ نارا تری من ذی ابانین أم برقا) و ما بین اسم محلی است. ]
.
📌که گفته است تری و نگفته است تریا.
🔴۲-علّت تثنیه آوردن القیا آنست که دلالت بر تکثیر کند، مثل اینکه گفته است الق، الق و ضمیر تثنیه آورده است تا دلالت بر تکریر فعل کند، و این به علّت شدّت ارتباط فاعل به فعل است، بطوری که هر کدام از آن دو مکرّر شوند مثل آن است که دوّمی مکرّر شده است، و این قول مازنی است، و در نظر او آیه (قال ربّ ارجعون) هم از این قبیل است که ارجعون جمع بسته شده است تا دلالت بر تکریر کند، مثل اینکه گفته است: (ارجعنی ارجعنی ارجعنی) و مانند آن است که قول امرئ القیس شاعر که گفته:
(قفا نبک من ذکری حبیب و منزل)
و مانند آن که مثل آن است که دو بار گفته است: قف قف.
🔴۳-اینکه امر القیا شامل سائق و شهید می‌شود، مثل اینکه گفته است:
(یا ایّها السائق و الشّهید القیا).
🔴۴-اینکه الف آخر القیا نون تأکید خفیفه بوده است، و در اصل القین بوده است، و وصل جاری مجرای وقف شده و نون تبدیل به الف گردیده است، همان گونه اعشی شاعر گفته است:
(و ذا النّسک المنصوب لا تنسکنّه
و لا تعبد الشّیطان و اللّٰه فاعبدا) [این شعر در ج ۱ عربی تفسیر صفحه ۲۰۹ آمده است و شاهد بر سر فاعبدا است که فاعبدن بوده، نون تبدیل به الف شده است.]
.
✍و مؤید این قول روایتی است که از حسن در قرائت این آیه آمده است که (القیا) با تنوین خوانده است.
©اَلَّذِی جَعَلَ مَعَ اللّٰهِ إِلٰهاً آخَرَ
-اگر الّذی را مبتدا بگیریم خبرش می‌شود (فألقیاه) و نیز جایز است آن را منصوب بدانیم به وسیلۀ فعلی مضمر که فألقیاه آن را تفسیر می‌کند، و نیز می‌شود آن را منصوب بگیریم بنا بر اینکه بدل باشد از (کُلَّ کَفّٰارٍ) که قبلا آمده [ -و مفعول القیا بوده است.]
✍ولی نمی شود الّذی را مجرور بدانیم که صفت برای کفّار باشد، چون نکره با موصول صفت آورده نمی شود، و موصول وصله است برای توصیف اسمایی که با جمله‌ها معرفه می‌شوند.
📚تفسیر آیات:
آن گاه خداوند بزرگ از حالت مردم پس از برانگیخته شدن مردگان خبر داده می‌فرماید:
📗«وَ جٰاءَتْ کُلُّ نَفْسٍ مَعَهٰا سٰائِقٌ وَ شَهِیدٌ»
یعنی: در روز موعود هر فرد مکلّفی خواهد آمد در حالی که فرشته ای همراه او است که او را به سوی حساب سوق می‌دهد، و فرشتۀ دیگری که شاهد اعمال او است و تمام اعمال او را یاد- داشت نموده است، که دیگر راهی برای فرار و انکار نخواهد داشت.
👳‍♂ضحاک گفته است سائق از فرشتگان خواهد بود، و شاهد از اعضاء و جوارح بدن انسان است که شهادت بر اعمال آنان می‌دهد.
📗«لَقَدْ کُنْتَ فِی غَفْلَةٍ»
یعنی: به او گفته می‌شود که تو در اشتباه و فراموشی به سر می‌بردی.
📗«مِنْ هٰذٰا»
و در دنیا از این روز غافل بودی، و غفلت عبارت است از رفتن معنایی از خاطره و ذهن.
📗«فَکَشَفْنٰا عَنْکَ غِطٰاءَکَ»
و ما آن پرده ای را که در دنیا قلب و گوش و چشمت را پوشانیده بود برداشتیم تا اینکه همه چیز برایت روشن شد، حقیقت اشیاء تنها در آخرت برای انسان کشف می‌شود، چون خداوند علوم ضروری را در انسانها می‌آفریند، و با داشتن این علوم است که پرده از چشم و گوش و دل آنان برداشته می‌شود، و منظور از این کشف و بینش عموم مکلّفین است، چه نیکان و چه تبهکاران، چون تمام افراد بشر بطور ضروری این آگاهی را خواهند یافت.
📗«فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدِیدٌ»
یعنی: امروز دیگر چشمت تیزبین خواهد بود که هیچ نوع شک و شبهه ای در آن راه نخواهد یافت.
✍بعضی گفته اند یعنی: امروزه دانشت نسبت به حالاتی که در دنیا داشتی نافذ است، و منظور از بصر در اینجا چشم سر نیست، همانگونه که می‌گویند:
فلانی بصیرت به نحو یافته است.
✍و از ابن عباس روایت شده است که این آیه مخصوص کافران است، یعنی: تو امروز آنچه را که در دنیا ندانستی خوب می‌دانی.
#ادامه_دارد
🆔 @majmoolbayan

تفسیر_صفحه به صفحه_ریپلای شده👆
_

[سوره ق : آیات ۲۱ تا ۳۰]
قسمــــت اول آیــــات★

⭕️وَ جٰاءَتْ کُلُّ نَفْسٍ مَعَهٰا سٰائِقٌ وَ شَهِیدٌ (۲۱) لَقَدْ کُنْتَ فِی غَفْلَةٍ مِنْ هٰذٰا فَکَشَفْنٰا عَنْکَ غِطٰاءَکَ فَبَصَرُکَ اَلْیَوْمَ حَدِیدٌ (۲۲) وَ قٰالَ قَرِینُهُ هٰذٰا مٰا لَدَیَّ عَتِیدٌ (۲۳) أَلْقِیٰا فِی جَهَنَّمَ کُلَّ کَفّٰارٍ عَنِیدٍ (۲۴) مَنّٰاعٍ لِلْخَیْرِ مُعْتَدٍ مُرِیبٍ (۲۵) اَلَّذِی جَعَلَ مَعَ اَللّٰهِ إِلٰهاً آخَرَ فَأَلْقِیٰاهُ فِی اَلْعَذٰابِ اَلشَّدِیدِ (۲۶) قٰالَ قَرِینُهُ رَبَّنٰا مٰا أَطْغَیْتُهُ وَ لٰکِنْ کٰانَ فِی ضَلاٰلٍ بَعِیدٍ (۲۷) قٰالَ لاٰ تَخْتَصِمُوا لَدَیَّ وَ قَدْ قَدَّمْتُ إِلَیْکُمْ بِالْوَعِیدِ (۲۸) مٰا یُبَدَّلُ اَلْقَوْلُ لَدَیَّ وَ مٰا أَنَا بِظَلاّٰمٍ لِلْعَبِیدِ (۲۹) یَوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ اِمْتَلَأْتِ وَ تَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِیدٍ (۳۰)
⭕️ترجمه آیات:
۲۱-هر فردی خواهد آمد در حالی که همراه او فرشتگانی هستند که او را جلو انداخته شهادت به اعمالش خواهند داد.
۲۲-تو تا به حال از این روز در غفلت بودی، ما پرده را از جلو دیدت برداشتیم، و امروز چشمت تیزبین است.
۲۳-قرین انسان گوید: این که نزد من است حاضر است.
۲۴-هر کافر منکر حقّی را به دوزخ افکنید.
۲۵-اینکه سخت مانع نیکی بوده ستمگر و شکّاک است.
۲۶-کسی که با خدا خدایی دیگر قرار داده است، او را در عذابی شدید افکنید.
۲۷-قرین انسان گوید: پروردگارا من او را گمراه نکردم، و لکن او خودش در گمراهی آشکاری بود.
۲۸-خداوند گوید: در پیشگاه من با یکدیگر به دشمنی نپردازید، من قبلا وعده‌های عذاب به شما دادم.
۲۹-آنچه گفته شده است در نزد من تبدیل پذیر نبوده، و من نسبت به بندگان ستمگر نیستم.
۳۰-روزی که به جهنّم گوئیم آیا پر شدی؟ جهنّم گوید: آیا بیشتر هست؟
⭕️قرائت آیات:
®نقل-نافع و ابو بکر یوم یقول با یاء قرائت کرده اند، و بقیّۀ قاریان نقول با نون قرائت کرده اند.
⭕️دلیل قرائت آیات:
✍قرائت با یا (یقول) به معنی آن است که خداوند می‌فرماید: و قرائت با نون (نقول) به آیۀ قبلی (قَدْ قَدَّمْتُ إِلَیْکُمْ بِالْوَعِیدِ) و (مٰا أَنَا بِظَلاّٰمٍ لِلْعَبِیدِ) شباهت و مناسبت خواهد داشت.
📒لغات آیات:
📥سائق-سوق به معنی وادار ساختن به حرکت.
📥حدید-به معنی حاد یعنی تیز است مانند حفیظ و حافظ.
📥عنید-کسی است که متمایل از میانه روی باشد، و به معنی عنود و عاند هم هست، و ناقۀ عنود به شتری گویند که در حرکت مستقیم نیست، و عنید سرگردان در حرکت است.
⭕️اعراب آیات:
©هٰذٰا مٰا لَدَیَّ عَتِیدٌ
-ما در اینجا نکرۀ موصوفه است، و تقدیرش این است (هذا شیء ثابت لدیّ عتید) بنا بر این ظرف (لدی) صفت است برای (ما)، و همین طور (عتید) صفت ما است.
©جهنّم-غیر منصرف است چون دارای تعریف و تأنیث است، و ریشۀ آن از گفتار اعراب است که گویند: (بئر جهنام) در صورتی که چاه بسیار عمیق باشد.
✍بعضی هم گفته اند: جهنّم اعجمی است، بنا بر این قول باز جهنّم غیر منصرف است به خاطر دو عامل تعریف و عجمه.
©أَلْقِیٰا فِی جَهَنَّمَ
-در این جمله چند قول گفته شده است:
🔴۱-اینکه عرب به مفرد و جمع مانند تثنیه امر می‌کند، و به یک مرد می‌گوید: قوما و اخرجا، و از حجاج نقل شده است که می‌گفته است: (یا حرّسی اضربا عنقه) که منظور اضرب است [ -شاید منظور اضربوا به صیغۀ جمع باشد چون (حرّس) جمع است، و شاهد بر سر این است که (اضربا) به صیغۀ تثنیه برای حرس کهع جمع است آمده است. ]
👳‍♂فراء گوید: از یک عرب شنیدم که می‌گفت: (ویلک ارحلاها).
و بعضی از اعراب برای من شعری بدین گونه انشاء کرد:
(فقلت لصاحبی لا تحبسانا
بنزع اصوله و اجتز شیحا)
و ابو ثروان برای من انشاد کرد:
(فان تزجرانی یا ابن عفان انزجر
و ان تدعانی احم عرضا ممنعا)
👳‍♂فراء گوید: بنظر من علت آوردن تثنیه برای مفرد و جمع آن است که کمترین یاران انسان دو چیز است که شتر و گوسفند باشد، و همین طور همراهان حد اقل سه نفر می‌باشند، و لذا کلام فرد طبق دو یاورش جاری شده است، همانگونه که می‌بینیم شعرا بیشتر سخن از دوست و معشوق به صورت تثنیه می‌آورند امرؤ القیس شاعر عرب گفته است:
(خلیلیّ مرّا بی علی أم جندب
لنقضی حاجات الفؤاد المعذّب
فانّکما ان تنظرانی لیلة
من الدّهر تنقضی لدی أم جندب)
سپس می‌گوید:
(أ لم تر أنی کلّما جئت طارقا
وجدت بها طیبا و ان لم تطیّب [که در دو بیت اول خلیلی و انکما تثنیه آمده است اما در بیت سوم ا لم تر به صیغۀ مفرد آمده است. ]
.
📌که به مفرد بازگشته است، چون در اوّل کلام هم واحد بوده که در لفظ تثنیه آمده است.
#ادامه_دارد
🆔 @majmoolbayan

تفسیر_صفحه به صفحه_ریپلای شده👆
_

#عصر_ظهور
قسمـــــــــت هشتـــــــاد و نهـــــــم★
ادامه قسمت قبل★👆👆

❤️#سیمای_کلی_دوران_ظهور
🌤🌤🌤🌤
✍📚در تفسیر نور الثقلین درباره این آیه شریفه که میفرماید: " وجاء فرعون ومن قبله
والمؤتفکات بالخاطئة " [حاقه / ۹. ]
(یعنی: فرعون و کسانی که قبل از او بودند و شهرهای زیر و رو شده مرتکب خطا شدند) آمده است که منظور از شهرهای زیر و رو شده شهر بصره است همچنین در تفسیر آیه شریفه " والمؤتفکة أهوی " [نجم / ۵۳. ]
(یعنی: شهرهای زیر و رو شده را فرو افکند) از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمود: "
✍📌مراد اهل بصره است
و هم آن شهر است که زیرورو شده است " و در تفسیر آیه ۹ سوره حاقه، امام صادق فرمود:
✍" آنان قوم لوط اند که شهرشان زیر و رو و بر سرشان واژگون شد " و در همین تفسیر مطلبی از کتاب " من لا یحضره الفقیه " از جویریة بن مسهر عبدی آمده است که گفت: "
✍📌با امیر مؤمنان علیه السلام از جنگ با خوارج بر میگشتیم، وقت نماز عصر بود که به سرزمین بابل رسیدیم، حضرت به همراه مردم در آن منطقه فرود آمد سپس امام رو به مردم
فرمود: " ای مردم این سرزمین ملعون است و در طول زمان سه مرتبه گرفتار عذاب الهی شده
✍" در روایتی دیگر به دو مرتبه اشاره شده که در انتظار سومین مرحله است. و گفته شده
که بصره یکی از سرزمین‌های زیر و رو شده است.
✍📌حال با نگرش دوباره بر احادیث حوادث بصره و تخریب آن قبل از ظهور امام
زمان عجّل الله فرجه الشّریف در مییابیم که ارتباط این احادیث با علائم ظهور چندان قابل قبول نیست مگر برخی از آنها مثل روایت شیخ مفید که از امام صادق علیه السلام چنین نقل
میکند [کتاب ارشاد ص ۳۶۱. ]
✅" مردم، پیش از قیام قائم عجّل الله فرجه الشّریف (بخاطر وقوع چند حادثه) از گناه و معصیت دور میشوند: به آتشی که
در آسمان ظاهر گردد، به رنگ سرخی که در فضا جلوه کند، به فرو رفتن زمین در بغداد و بصره و خونهایی که در آن بر زمین ریزد و تخریب خانه‌ها و نابودی ساکنان آن، و ترس همگانی که مردم عراق را فرا گیرد و
کسی آرام و قرار نیابد "
✍[ ما این حدیث را در کتاب معجم أحادیث الامام المهدی عجّل الله فرجه الشّریف با شماره ۱۰۴۷ آورده ایم.
📌علاوه بر آن، حدیث مذکور در کتاب اعلام الوری ص ۴۲۹ با تفاوت کمی از متن کتاب ارشاد وارد شده و در سند آن " حسن بن یزید به جای حسین بن سعید " آمده است.
✍همچنین کتاب اثبات الهداة: ۳ / ۷۳۳ این حدیث را از کتاب اعلام الوری نقل کرده اما با سند حسین بن یزید به جای حسین بن سعید.
✍و در کتاب ارشاد ص ۷۴۲، این حدیث با سند منذر خوزی به جای منذر جوزی آمده و درباره فرو رفتن بصره تعبیر (فرو رفتن مناره بصره) دارد و این نکته سبب میشود که احتمال دهیم فرو رفتن بصره محدود به مکان یا منطقه خاصی از آن شهر باشد. والله العالم.]

⭕️مرحله چهارم: فتح عراق به دست امام زمان عجّل الله فرجه الشّریف .
✍در زمینه ورود امام زمان علیه السلام به عراق و آزاد ساختن آن از باقیمانده نیروهای
سفیانی و گروهک‌های متعدد شورشی و انتخاب آن بعنوان مرکز حکومت، روایات فراوانی وجود دارد.
✍📌در مورد زمان دقیق ورود حضرت به عراق مطلبی در دست
نیست اما در فصل " حرکت ظهور " خواهد آمد که ورود حضرت به عراق چند ماه
بعد از ظهور و پس از آزاد سازی حجاز و چه بسا پس از درگیری منطقه بیضاء استخر
(کوه سفید) در نزدیکی اهواز اتفاق خواهد افتاد.
✍📌برخی روایات، ورود حضرت به
عراق را از طریق هوا با یک اسکادران هواپیما مطرح کرده اند.
✍در تفسیر این آیه که میفرماید: " ای جماعت جن و انس اگر قادر به نفوذ و عبور از اطراف آسمان‌ها و زمین بودید پس بگذرید اما نخواهید گذشت مگر با قدرت [الرحمن / ۳۳.]
✍📌" از امام محمد باقر
روایت شده که فرمود: " قائم هنگام ظهور، با هفت قبه از نور بگونه ای فرود آید که روشن نیست در کدامیک از آنهاست تا آنکه در شهر کوفه قرار گیرد "
✍این روایت علاوه بر بیان جنبه اعجازی، نشانگر آن است که شرائط امنیتی و
فضای کینه توزانه جهانی نسبت به حضرت چنین احتیاطی را طلب میکند،
✍مخصوصا که پاکسازی محیط عراق بدست حضرت تمام نشده و خطرات گوناگون
همچنان متوجه آن وجود مبارک است.
✍📌از محتوای روایت میتوان فهمید که
حضرت ابتدا در پایتخت عراق و یا در یک مرکز نظامی یا در کربلا فرود میآید و سپس به کوفه منتقل میگردد.
✍✅روایات، بخش عظیمی از فعالیتها و معجزات حضرت در عراق را بیان میکنند. و ما در مبحث حرکت ظهور به بیان آن خواهیم پرداخت اما در اینجا تعدادی از آنها
را که به اوضاع عمومی عراق ارتباط دارد مطرح میکنیم.
#ادامه_دارد ..★★
🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃🍂
📚 برگرفــــــــته از کتـــــــاب عصــــرظهور علامه کورانـــــــے..
┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
Join🔜 @majmoolbayan
🌺🌿🌺🌿

قســـــمت ششم آیات★

📗«إِذْ یَتَلَقَّی الْمُتَلَقِّیٰانِ»
اذ متعلق است به (وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ) یعنی: ما داناتر و با تسلّطتریم نسبت به انسان هنگامی که آن دو برخورد کننده که دو فرشته اند اعمال او را می‌گیرند و برای او می‌نویسند همان گونه که نویسندۀ املاء می‌نویسد.
📗«عَنِ الْیَمِینِ وَ عَنِ الشِّمٰالِ قَعِیدٌ»
منظور آن است که این دو فرشته در طرف راست او نشسته و در طرف چپ او نیز نشسته اند، و کلمۀ قعید را برای یکی از آن دو آورد با اینکه منظور هر دو بوده است، و اینجا منظور از قعید کسی است که همیشه ملازم و مراقب او است نه نشسته در مقابل ایستاده.
✍حسن و مجاهد گویند: فرشتۀ دست راست نویسندۀ حسنات انسان است، و فرشتۀ دست چپ نویسندۀ اعمال زشت انسان.
👳‍♂حسن گوید: فرشتگان کاتب اعمال چهار فرشته هستند که دو نفر آنان کاتب اعمال روز و دو نفر کاتب اعمال شب هستند.
📗«مٰا یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلاّٰ لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ»
یعنی: انسان هیچ کلامی را نمی گوید که آن سخن را از دهانش بیرون پراند مگر آنکه نزد او حافظی با او حضور دارد یعنی فرشته ای که مأمور آن سخن‌ها است، یا فرشتۀ دست راست و یا فرشتۀ دست چپ که عمل او را حفظ می‌کند و هیچ عملی از او پنهان نخواهد ماند.
✍و هاء در کلمۀ (لدیه) به کلمۀ (قول) بر می‌گردد یا به قائل باز می‌گردد.
✍از ابی امامة از پیامبر خدا (ص) روایت شده است که فرمودند: فرشتۀ دست چپ نسبت به مسلمانی که گناه کرده است مدت شش ساعت قلم خود را بر می‌دارد، اگر در ظرف این مدّت پشیمان شد و توبه کرد آن گناه را نمی نویسد، و گر نه یک گناه برای او می‌نویسد.
✍و در روایت دیگری حضرت می‌فرماید: فرشتۀ دست راستی نسبت به فرشتۀ دست چپ فرمانروا است، هر گاه مسلمان عمل نیکی انجام داد فرشتۀ دست راست ده برابر در نامه اش می‌نویسد، و هر گاه عمل گناهی انجام داد و فرشتۀ دست چپ خواست آن را به حسابش بنویسد، فرشتۀ دست راستی به او میگوید: دست نگهدار، و فرشتۀ دست چپ هفت ساعت صبر می‌کند، اگر از این گناه به پیشگاه خداوند پوزش خواست و آمرزش طلبید آن گناه را به حساب او نمی نویسد، و اگر توبه نکرد یک گناه به حسابش می‌نویسد.
✍از انس بن مالک روایت شده است که رسول خدا (ص) فرمودند: خداوند بر بنده اش دو فرشته گمارده است که اعمال او را می‌نویسند، هر گاه که بندۀ خدا فوت کرد آن دو فرشته گویند: پروردگارا بنده ات فلان کس را قبض روح کردی اینک ما کجا رویم؟ خداوند در پاسخ آنان می‌فرماید: آسمان من از فرشتگانم پر است که مرا ستایش می‌کنند، و زمینم نیز پر است از بندگانم که اطاعتم می‌نمایند، بروید به سوی قبر بنده‌ام و مرا تسبیح و تکبیر و تهلیل نمائید و آنها را تا روز قیامت در زمرۀ حسنات بنده‌ام بنویسید.
📗«وَ جٰاءَتْ سَکْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ»
یعنی: سختی و شدّت جان کندن که انسان را بیهوش نموده بر عقلش چیره می‌گردد، بالحق یعنی امر آخرت که صاحبش آن را شناخته به سوی آن اضطرار یابد.
✍بعضی گفته اند: معنی آیه این است که جان کندن مرگ را که حق است آورد.
👳‍♂مقاتل گوید: یعنی مرگ حق است و حتما پیش خواهد آمد، و منظور آن است که جان کندن مرگ به شما نزدیک است برای آن آماده شوید، چون به قدری نزدیک است که گویا تحقّق یافته است مانند آنجا که خداوند می‌فرماید: (أَتیٰ أَمْرُ اللّٰهِ).
✍روایت شده است که عایشه به هنگام مرگ ابی بکر این شعر را خواند:
(لعمرک ما یغنی الثراء عن الفتی
اذا حشرجت یوما و ضاق بها الصدر)
📌یعنی: (به جان تو ثروت انسان را بی نیاز نخواهد ساخت، آن گاه که نفس به شماره آمد و سینه تنگ شد).
👳‍♂ابو بکر در پاسخ عایشه گفت: این گونه سخن نگو، بلکه آن گونه که قرآن گفته است بگو: (وَ جٰاءَتْ سَکْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ).
و کسی که در چنگال مرگ افتاده است به او گویند:
📗«ذٰلِکَ»
یعنی: این مرگ.
📗«مٰا کُنْتَ مِنْهُ تَحِیدُ»
همان است که از آن فرار کرده کناره می‌گرفتی.
📗«وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ»
تفسیر آن قبلا گذشت.
📗«ذٰلِکَ یَوْمُ الْوَعِیدِ»
یعنی: این روز، روز تحقّق وعدۀ عذابی است که خداوند با آن بندگانش را ترسانیده است تا آماده شده، به فرمان خدا به کردار شایسته پردازند.
#تمام_
🆔 @majmoolbayan

تفسیر_صفحه به صفحه_ریپلای شده👆
_